Aanhouding en verblijf in politiecel

Als er is besloten dat de minderjarige aangehouden moet worden door de politie, dan wordt de minderjarige overgebracht naar een politiebureau. Dit kan alleen als de minderjarige 12 jaar of ouder is. De minderjarige heeft dan recht op consultatiebijstand van een strafrechtadvocaat. Dit wil zeggen dat de advocaat uitlegt wat de rechten zijn van de minderjarige en wat het voorarrest inhoudt. Ook legt de advocaat uit dat de minderjarige recht heeft op verhoorbijstand. Dit betekend dat de minderjarige een advocaat of een vertrouwenspersoon (ouders of voogd) bij het politieverhoor aanwezig  mag hebben. Veelal wordt ervoor gekozen om de strafrechtadvocaat aanwezig te hebben bij het verhoor, omdat ouders vaak niet kunnen beoordelen wat wel en niet toelaatbaar is tijdens een politieverhoor.

Beperkingen tijdens voorarrest van minderjarige

Tijdens het voorarrest kan de officier van justitie beperkingen opleggen in het kader van het onderzoeksbelang. Dit houdt in dat de minderjarige geen contact mag hebben met derden, met uitzondering van de advocaat. Gedurende de beperkingen mag de advocaat aan niemand informatie verstrekken over de inhoud van de zaak, dus ook niet aan de ouders. Dit is voor ouders vaak onbegrijpelijk. Artikel 50 van het Wetboek van Strafvordering is in het strafprocesrecht met betrekking tot minderjarigen op grond van artikel 490 Wetboek van Strafvordering van overeenkomstige toepassing op de ouder of voogd. In dat geval kan het voorkomen dat de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon bij het verhoor strijdig kan zijn met het opsporingsbelang.

Voorgeleiding minderjarige bij kinderrechter-commissaris

Als de officier van justitie van mening is dat er sprake is van een ernstig strafbaar feit, gepleegd door de minderjarige verdachte, dan kan de verdachte worden voorgeleid. De kinderrechter-commissaris beoordeelt dan of de minderjarige rechtmatig is aangehouden en of de de inverzekeringstelling rechtmatig was. Daarnaast wordt beoordeeld of er redenen zijn om de minderjarige langer vast te houden in een jeugdgevangenis. Het uitgangspunt hierbij is altijd in vrijheid tenzij zwaarwegende belangen zich hiertegen verzetten. Bij de volgende misdrijven zal de officier van justitie altijd beslissen tot voorgeleiding. Dit op grond van de richtlijn en kader voor strafvordering jeugd:

1. openlijke geweldpleging met zwaar lichamelijk letsel
2. brandstichting met aanzienlijke schade / gevaar voor personen
3. verkrachting,
4. seksueel binnendringen bij een bewusteloze, onmachtige of gestoorde persoon
5. ernstige aanranding
6. ontucht met kind onder de 16 jaar
7. bedreiging door tonen (nep) vuurwapen
8. zware mishandeling
9. diefstal met braak in een woning
10. diefstal met geweld (straatroof)
11. dealen of runnen van drugs

Zitting bij de kinderrechter

In welke gevallen zitting bij kinderrechter

Het jeugdstrafrecht geldt wanneer de verdachte nog geen 18 jaar is. In uitzonderlijke gevallen kan een minderjarige die 16 jaar is volgens het volwassenstrafrecht berecht worden. Sommige jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot 23 jaar kunnen ook berecht worden volgens het jeugdstrafrecht. De leeftijd van de verdachte op het moment dat het feit werd gepleegd is van belang welke regels van toepassing zijn. De regels van de zitting bij de kinderrechter gelden alleen voor minderjarigen. De kinderrechter mag ook strafbare feiten behandelen die gepleegd zijn door de verdachte toen hij ouder was dan 18 jaar. Dit kan alleen in combinatie met feiten gepleegd als minderjarige.

Behandeling van de strafzaak achter gesloten deuren

De zitting bij de kinderrechter vindt volgens de regels van het jeugdstrafrecht plaats zonder publiek en pers. Dit noemt men behandeling achter gesloten deuren. Het slachtoffer of nabestaanden van het slachtoffer mogen de strafzaak wel bijwonen, tenzij de kinderrechter anders beslist. Als de kinderrechter van oordeel is dat belang van de openbaarheid zwaarder moet wegen dan het belang van de persoonlijke levenssfeer van de verdachte, kan de zitting wel openbaar worden gehouden.

Verplichte aanwezigheid minderjarige en ouders/voogd

Elke verdachte onder de 18 jaar is verplicht om bij de zitting van de kinderrechter aanwezig te zijn. Dit geldt ook voor de beide ouders / voogd. Is de minderjarige verdachte of zijn de ouders niet aanwezig dan kan de kinderrechter een bevel medebrenging gelasten. Dit betekend dat de politie opdracht krijgt de minderjarige of afwezige ouders op te halen en in een cel in de rechtbank op te houden totdat de zitting begint.

Advies Raad voor de Kinderbescherming

De kinderrechter ontvangt in het jeugdstrafrecht een adviesrapportage van de Raad voor de Kinderbescherming. Hierin staat welke straf of gedragsinterventie de Raad voor de Kinderbescherming aan de kinderrechter adviseert bij een bewezenverklaring van de strafbare feiten. Een medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming is ook aanwezig op de zitting om het rapport nader toe te lichten aan de kinderrechter. Dit vindt plaats na het bespreken van de verdenking door de kinderrechter.

Welke straffen zijn mogelijk in het jeugdstrafrecht

Als de kinderrechter de verdachte schuldig acht voor het plegen van een strafbaar feit, dan kunnen de volgende straffen worden opgelegd:

• Jeugddetentie tot maximaal 24 maanden (en bij verdachten < 16 jaar: 12 maanden)
• Maatregel tot plaatsing in jeugdinrichting (jeugd TBS)
• Gedragsbeïnvloedende maatregel
• Werkstraf tot maximaal 200 uren
• Geldboete
• Verbeurdverklaring van in beslag genomen goederen
• Onttrekking aan het verkeer van in beslag genomen goederen

Voor een overzicht van de straffen voor minderjarigen, klik op richtlijnen voor kinderrechters.  Wilt u een overzicht van straffen die geëist worden door de officier van justitie, klik op richtlijnen van het Openbaar Ministerie. Een jeugddetentie is gevangenisstraf voor minderjarigen. Als een straf voorwaardelijk wordt opgelegd dan houdt de jeugdreclassering toezicht.